De onvruchtbare vijgenboom #gelijkenissen

In het verhaal van Lucas 13: 1-9 lezen we over twee gruwelijke gebeurtenissen waarbij Galileeërs en Joden zijn omgekomen. Die gebeurtenissen worden als een straf van God gezien. Jezus bestrijdt echter de gedachte dat de omgekomen mensen meer schuldig waren dan de mensen die de drama’s overleefd hebben.

Onvruchtbare vijgenboom

En dan komt Jezus met de parabel van de onvruchtbare vijgenboom. De wijngaard is de wereld en God heeft daarin het joodse volk een bijzondere plek gegeven. Het joodse volk of een lid daarvan is de vijgenboom. Vijgenbomen, Ficus carica, zijn al heel oud. Het was niet ongewoon om een vijgenboom in een wijngaard te planten. Maar na drie jaar moet een vijgenboom vrucht dragen, anders is het duidelijk een onvruchtbare boom en kan hij beter omgehakt worden zodat de grond ten goede kan komen aan een andere boom of struik. En omdat er belasting werd geheven op fruitbomen scheelt dat ook weer in de kosten voor de eigenaar. Kortom, weg ermee.

De wijngaardenier in de parabel denkt er anders over. Het is een bijzonder persoon, want terwijl een vijgenboom eigenlijk weinig zorg nodig heeft, wil hij hem juist extra aandacht geven. Maar na dat extra jaar is er dan geen enkele verontschuldiging meer denkbaar voor het uitblijven van vruchten.

Gedicht Vijgenboom
van Belgische pater Marcel Weemaes (1929- 2016)

Hak mij niet om,
al bleef ik als de vijgenboom
reeds jaren zonder vruchten.
Gun mij nog vier seizoenen tijd,
dat ik mij naar het licht toekeer.

Een herfst vraag ik,
die mij van eigenwaan geneest,
een winter om te sterven
als zaad, gehoorzaam in de grond.

En als de lente komt,
bekleed mij dan met bloesem,
een witte mantel -even maar-,
waarvan ik mij ontdoe
als Gij met zomerzon
mijn goede wil beloont.

Pluk dan mijn vruchten
Pluk dan mijn vruchten
één voor één.

Vergeet het jarenlange wachten..

Jezus als wijngaardier

De toehoorders begrepen de strekking van de parabel maar al te goed: hoewel het gericht over Israël verdiend zou zijn, treedt Jezus als bemiddelaar en verzorger op. Hij is de wijngaardenier. Hij verlengt het leven van velen door genezingen en Hij overlaadt de mensen op Zijn weg met zegeningen. Hij rekt de tijd uit opdat er alsnog bekering en geloof komt. Dat doet Hij uit liefde voor de mensen. Maar als de mensen dat niet aannemen dan zal er na een periode van uitstel van een oordeel geen genade meer zijn.

Laten we ons zelf voorstellen als een fruitboom. Wat hebben we nodig om te groeien en te bloeien? En nemen of krijgen we daar de tijd voor? Wat voor vruchten zou u dan kunnen of willen voort brengen? En wat zijn dan die vruchten? Ze zijn er in ieder geval ten behoeve van anderen, van hen die de vruchten gaan plukken en ervan gaan genieten. Zijn het lieve attenties voor anderen, geduld en vriendelijkheid, goede daden? Is het tijd die wij schenken aan een ander, delen met anderen, daden waar anderen van kunnen genieten?

In onze vruchten krijgt het geloof vorm

Een boom met goede vruchten heeft daar zelf weinig baat bij. Het zijn de mensen die gebruik maken van de vruchten, de mensen die ervan genieten, die er baat bij hebben. Het voortbrengen van vruchten doe je voor het welzijn van anderen en daar genieten wij zelf weer van. In onze vruchten geven we ons geloof vorm, krijgt ons geloof vorm.

Wij krijgen extra tijd: tijd om na te denken over de keuzes die wij gemaakt hebben in ons leven en die wij nog gaan maken. Wij krijgen tijd, reservetijd, om goed te doen. Om vruchten voort te brengen met ons oog gericht op de Eeuwige, als bron van ons bestaan, als bron van ons leven, als bron van onze groei.