“Bij de Remonstranten vind ik vrijheid om zelf te denken”
Geschreven door Liesbeth Rosen Jacobson
Het was een grijze dag in het najaar van 2014. De remonstrantse reclamecampagne was begonnen en had net een onverwachte publiciteitsboost gekregen van de NS. Ik kwam de reclameposters in het remonstrantse wereldje overal tegen, maar op de treinstations had ik er nog niet één gespot. Toen ik er eindelijk eentje op Utrecht Centraal zag hangen in november 2014, dacht ik ‘doe eens gek’, ik maakte snel een foto en zette hem op Facebook.
Nou zet ik uit mezelf niet veel op Facebook, ik ben meer van het liken en reageren, dus ik schrok een beetje van de snelle reacties op mijn bericht. Een goede kennis van mij gaf bijvoorbeeld een hele andere draai aan deze slogan door de klemtoon anders te leggen, in plaats ‘mijn god laat me zelf denken’, maakte hij ervan: ‘Mijn god! Laat me zelf denken!’ Hoewel dit natuurlijk ook gewoon heel grappig is, bleef deze reactie ook om een andere reden in mijn hoofd hangen.
Vrijheid blijheid
In eerste instantie dacht ik: ach ja, die wil natuurlijk niets met de kerk, geloof of wat dan ook te maken hebben. Maar aan de andere kant past die uitspraak juist heel goed in het remonstrantse gedachtegoed van vrijheid en verdraagzaamheid in je geloof. Wij willen allemaal ook graag onze eigen mening vormen, ruimte voor twijfel voelen en geen leefregels of voorschriften (lees: dogma’s) opgelegd krijgen. Het enige verschil is dat wij voor dit ‘onafhankelijk mogen denken’, niet God zelf hoeven aan te roepen, zoals in deze slogan. Het principe van vrij denken ligt al besloten in onze uitgangspunten. We kunnen het hogere natuurlijk wel altijd om hulp vragen om vrij te kunnen blijven denken.
Dat kritische en onafhankelijke denken is ook van groot belang bij de universiteit waar ik promoveer, de Universiteit Leiden. Dit ‘bolwerk van de vrijheid’ vierde eind juni haar 440-jarige bestaan. Ontstaan vanuit het streven naar godsdienstvrijheid van de Spaanse overheersers aan het einde van de 16e eeuw, houdt zij het vrijheidsideaal al meer dan vier eeuwen vol, door alle stormen van de tijd heen.
Rendementsdenken
Eén van die laatste stormen is het ver doorgevoerde ‘rendementsdenken’ in het hoger onderwijs in Nederland, waarbij het aantal afgestudeerden belangrijker dreigt te worden dan de kwaliteit van onderwijs. En zoals duidelijk werd bij de bezetting van het Amsterdamse maagdenhuis afgelopen voorjaar, is die nadruk op cijfers vooral bij de universiteit van Amsterdam veel te ver doorgeschoten. In Leiden is het gelukkig lang niet zo erg, maar hier merk je er helaas ook uitwassen van.
Wij studenten zijn door alle deadlines en onderwijsevaluaties gehaast en gestrest en kunnen weinig stilstaan bij wat ze nu precies hebben onderzocht en geanalyseerd. Weken gaan voorbij en soms denk je: wat heeft dit nu allemaal voor zin? Waar doe ik dat eindeloze geredeneer en geschrijf eigenlijk voor? Dit gevoel wordt nog versterkt als bij een bespreking of presentatie alles toch weer helemaal anders blijkt te moeten. Laat de universiteit me op die momenten wel zelf denken?
Vrij denken bij Jongerengemeente Arminius
Natuurlijk zijn er ook genoeg momenten van ‘vrij denken’, dat ik ineens inzie hoe het wel verder moet. Maar toch, soms heb je behoefte aan een moment bezinning op wat het eigenlijk allemaal voor zin heeft en of je inderdaad nog wel genoeg ‘zelf’ denkt. Al een paar jaar kan ik voor die bezinning en rust terecht bij de Remonstranten, in dit geval de landelijke jongerengemeente Arminius. Een weekend of andere activiteit van deze jonge Remonstranten is een fijne en welkome onderbreking van de dagelijkse hectiek en geeft je letterlijk de ruimte ‘zelf te denken’.
Benieuwd naar jongerengemeente Arminius? Van 4 tot en met 6 september hebben we een startweekend op de Hoorneboeg in Hilversum. Een leuk moment om met ons kennis te maken! Lees verder
Foto: Gonzalo Saenz
Over Liesbeth Rosen Jacobson
