daggedachte 3 april 2020
Geschreven door willem
God helpen
Nu ik thuis werk kan ik me eigenlijk door de stapel oude krantenartikelen heen ploegen. Dat relativeert: dingen die een paar maanden of zelfs maar weken van belang leken, blijken inmiddels niet meer de moeite van het lezen waard. Dat geldt niet voor het interview met Martin Hägglund, Zweeds filosoof, in de NRC van 14/15 dec.
Hij beweert dat er een groot verschil is tussen filosofie en religie. Dat ben ik niet met hem eens. Volgens mij is filosofie de liefde voor wijsheid, die begint met verwondering. Verwondering over de schepping is een motor voor religie. Verwondering bewerkstelligt dat je je wilt verbinden met de schepping en de drijvende kracht die schept. “Wanneer je gelooft in filosofie, dan weet je dat filosofie niet kan bestaan zonder mensen die filosofie bedrijven. Als je religieus bent, dan ga je ervan uit dat God en de eeuwigheid niet van jou afhankelijk zijn”, schrijft Hägglund. Een God die onafhankelijk wil zijn van mensen? Die onverstoorbaar zijn eigen gang gaat? Hägglund heeft zeker nog nooit de bijbel gelezen, waarin God de mens als evenbeeld, als partner wil. En nog niet van de remonstranten gehoord. Of van Etty Hillesum? Die schrijft in oorlogstijd: “ Ik zal je helpen, God, dat je het niet in mij begeeft, maar ik kan van te voren nergens voor instaan. Maar dit ene wordt me steeds duidelijker: dat jij ons niet kunt helpen, maar dat wij jou moeten helpen en door dat laatste helpen wij onszelf. En dit is het enige wat we in deze tijd kunnen redden en ook het enige waar het op aan komt: een stukje van jou in onszelf, God. En misschien kunnen we ook eraan meewerken jou op te graven in de geteisterde harten van anderen. Ja, mijn God, aan de omstandigheden schijn jij niet al te veel te kunnen doen, ze horen nu eenmaal bij dit leven. Ik roep je er ook niet voor ter verantwoording, jij mag ons daar later voor ter verantwoording roepen.”
Sigrid Coenradie
maker van de foto bij mij niet bekend
